Мектеп оқушыларындағы сколиоз

Сколиоз — бұл алдыңғы жазықтықта омыртқаның тұрақты қисаюы.   Онда бойлық осьтің айналасында бұрылыс болады. Өзгерістер ішкі органдарға да әсер етеді. Олар қысылып, позицияларын өзгертеді, бұл кейіннен олардың функционалдығының бұзылуына әкеледі. Балалардағы қалыптың бұзылуы қарқынды өсу кезеңінде жиі қалыптасады.
Сколиоз 5-10% балаларында диагноз қойылады. Тәуекел санатына 5 жастан 12 жасқа дейінгі балалар жатады. Осы кезеңде омыртқа қарқынды өседі. Егер бала партада дұрыс отырмаса, спортпен шұғылданбаса, сколиоз әсіресе тез дамиды.
Жыл сайын дене бітімі бұзылған балалар саны артып келеді. Көптеген мамандар аурудың әртүрлі формалары бар жас пациенттер санының арту тенденциясын атап өтті. Көптеген жағдайда бұл дене мүсінінің бұзылуына байланысты. Компьютерлер, гаджеттер, оларды пайдалану кезінде балалар ұзақ уақыт ыңғайсыз, еңкейген күйде болуы мүмкін, физикалық белсенділіктің болмауы, үй тапсырмасының үлкен көлемі және партада отыруды қажет ететін қосымша әрекеттер – мұның бәрі омыртқа бағанына жүктеменің біркелкі бөлінбеуіне ықпал етеді.
Мектепте балалар көбінесе иықтарын төмен түсіріп, жамбастың жартысын көтеріп, жамбастың астына аяғын қойып отырады, қолдарын орындықтың артына лақтырады, денесін бұрып немесе орындықтың шетінде, үстелден алыс отырады, сондықтан ұзақ уақыт бойы бүгілген күйде отырып қалады. Оқушылар күннің көп бөлігін дәптерлер мен кітаптарға еңкие қарап өткізеді, өйткені оқу процесі мектепте де, үйде де жалғасады. Саналы ата-аналар қырағылық танытады және баланың арқасы қисайып отырғанда сабақ жасамауын мұқият қадағалайды. Өйткені, бұл позиция, егер ол жүйелі болып, әдетке айналса, омыртқаның қисаюына әкелуі мүмкін. Атап айтқанда, жоғары сынып оқушыларының 40% омыртқаның деформациясы бар, бұл емдеуді қажет етеді.
Бұл жағдайда ата-аналар баласының-оқушының қалпын қадағалап, дұрыс әрекет етеді. Алайда, үстелдегі дұрыс емес қалып-көп жағдайда оның себебі емес, омыртқаның қисаюының салдары болып табылады.
Егер балада қалыпты қалыптан шамалы ауытқулар болса, онда оларды алдымен қарапайым жаттығулардың арқасында жоюға болады. Мұндай балаларға таңертеңгі гимнастика жасау, мектепте дене шынықтырумен мұқият айналысу ұсынылады. Кейбір жағдайларда таңертеңгі гигиеналық гимнастикаға позаның ақауларын жою үшін арнайы физикалық жаттығуларды қосуға болады.
Дененің дұрыс орналасуының маңызды алғышарттарының бірі-дұрыс салынған жиһаз. Оқушыларға арналған жиһаз баланың денесінің ұзындығы мен пропорцияларына сәйкес келуі керек, жеңіл және сонымен бірге тұрақты, дыбыссыз, ыңғайлы, тазалауға қолжетімді болуы тиіс.
Ата-аналар балаларға омыртқаның дұрыс қалыпының маңыздылығын түсіндіріп, сабақтар мен компьютерде жұмыс істеу кезінде баланың арқасының жағдайын бақылап, сколиоз белгілері пайда болған кезде дереу балалар мамандарының көмегіне жүгінуі керек. Терапияның ерте басталуы тиімді және тез қалпына келудің, омыртқаның және баланың бүкіл тірек-қимыл аппаратының денсаулығын сақтаудың кепілі болып табылады.
  
Алтынсарин аудандық санитарлық 
басқармасы-эпидемиологиялық 
бақылау басқармасы» РММ басшысы                                                  
А.Ж. Әлмағанбет